ماوەیەک لەوەپێش موحسین رەزایی دەبیری “مجمع تشخیص مصلحت نظام” بە مەبەستی بەشداری کردن لە کۆریادی کوژراوەکانی سپای پاسداران و جاش و هێزە چەکدارەکانی کۆماری ئیسلامی کە لە شەڕ لەگەڵ هێزی پیشمەرگەی کوردستان دا کوژراون، سەردانی شاری سنەی کرد. لەو کۆریادەدا ناوبراو لە قسەکانی دا باسی شەڕی کوردستان و چۆنییەتی فیداکاری و ئازایەتی هیزەکانی سپای پاسداران و جاشەکانی کرد کە چۆن توانیویانە بەرەنگاری پیلانەکانی دوژمنانی خاریجی و دژی شۆڕش ببنەوە و ئیزن نەدەن خاکی کۆردستان لە پەیکەری ئێران جیا بێتەوە. لەو کورتە نووسینە دا هەوڵ دەدەین هەڵوێستەیەک لەسەر قسەکانی موحسین رەزایی لەو کۆریادە دا بکەین.
موحسین رەزایی دوای تێپەربوونی ٣٧ ساڵ بەسەر دەسەڵاتدارێتی نیزامی کۆماری ئیسلامی لە قسەکانی دا هەوڵ دەدا بیر و فکری بەشدران و کۆرگێڕان بەرێتەوە فەزای ساڵەکانی ٥٩ و ٦٠ی هەتاوی و بەگێرانەوەی رووداوێک مەزڵوومییەت و خەڵکیبوونی سپای پاسداران نیشان بدا و لە هەمان کاتدا وێنایەکی ناشیرین و دزێو و دژە ئینسانی لە هێزی پێشمەرگەی کوردستان نیشان خەڵک و بەشدارانی کۆبوونەوەکە بدا. ئەوەی موحسین رەزایی وەک روداوێکی تراژیدیا باسی دەکا، ئەوەیە کە ٣ برا تەنیا لەبەر ئەوەی کە لە هەڵسووکەوتی پێشمەرگە لەگەڵ خەڵک نارازی بوون، بێ ئیزنی شەرعی و قانوونی هێرشیان کردۆتە سەر ماڵەکەیان و هەر ٣ کەسیان ئێعدام کردوون.
بە پێ ئەوەی هەموو لایەک دەزانن و بۆخەلکی جیهانیش روون بۆتەوە کە هێزی پێشمەرگە هێزیکی خەلکی و نیشتمان پەروەر و پارێزەری مافی مروڤ و کەرامەتی ئینسانەکانە، چێروکی لەم بابەتە ناتۆانی کاری پێشمەرگە بێت، چونکە لە جەریانی شەری کوردستان دا بە هەزاران پاسدار و هێزەکانی ئەرتەش کۆماری ئیسلامی لە مەیدانەکانی شەر دا بە دەستی پێشمەرگە بە دیل گیراون یان رەوانەی زیندان کراون و دوای تەواو بوونی ماوەی گیرانیان، ئازاد کراون یان لە مەێدانی شەرەکە بە پێی هەلومەرجەکە ئازاد کراون و هەر ئەو شیوەیە هەڵس و کەوتەی پێشمەرگە لە گەڵ هێزە چەکدارەکانی کۆماری ئیسلامی، گرفتێکی گەورەی بۆ فەرماندەرانی سپا و ئەرتەش درووست کردبوو کە هێزەکانیان کەمتر وا بوو مقاومت بکەن، بەڵکو خۆیان تەسلیم دەکرد و ئازاد کران.
بهڵام ئهوهی دهبێ لێرهدا سرنجی زیاتری پێ بدرێ و ههڵوێستهی لهسهر بکرێ ئهوەیە که ئاغای رهزایی باس لهوه دهکا که پێشمهرگه بێ ئیزنی شهرعی و قانوونی ههڵیان کوتاوهته سهر مالی خهلک واته بێ “مجوز قانونی” خهلکیان گرتووه و سزایان داوه.
ئهو دهربڕینهی ئاغای رهزایی له حالێک دایه که له ماوهی ٣٧ سالێ رابردوودا ئهوهی قانوون و یاسا و رێسا بێ، لە لای جهنابی و دهسهڵاتدارانی کۆماری ئیسلامی مانای نهبووه و ئهوه ههر مەئمورینی سپای پاسداران بوون و هەن که خۆیان به نوینهری ئیمامی زهمان دهزانن و بێ پرس و ڕا و بێ “مجوز قانونی” هێرش دهکهنه سهر ماڵی خهلک و پهروهندهی جۆراوجۆریان بۆ دروست دهکهن. ههر لهو کاته دا که ئاغای موحسینی رهزایی له سنه، ناوهندی پاریزگا قسە لە قانوون و ئیزنی دادگا دهکا، “محهممهد سەدیق کهبوودوهند” که خۆی خهلکی ئهو شارهیه کە ئاغای رەزایی لەوێ باسی سەروەری قانوون دەکا، ماوهی نزیک به ١٠ ساڵه له زینداندا بەند کراوه و تهنیا تاوانی ئهوهی که دهیهوێ له رێگای قانوونییهوه پارێزگاری له مافی مرۆڤ له کوردستاندا بکا و، لهگەڵ ئهوهدا کە پێشتر حوکم دراوه و نزیک بۆتهوه له تهواو بوونی ماوهی حوکمهکهی، دهزگای قهزایی دووباره دهیهوێ به تاوانی ئهمنییهتی حوکمی بداتهوه! بەوە دەگوترێ پابەندبوون بە قانوون!؟
له دوای هاتنهسهرکاری کۆماری ئیسلامی و به دهسهڵات گهیشتنی کهسانی وهک “موحسینی رهزایی” فهرههنگی ههڵکوتانه سهر ماڵ و حالی خهڵک و ڕهچاو نهکردنی قانوون ، دامهزراندنی زیندانه شاراوەکان و ئێعدامی بێ محاکهمه و قازی ،رهشهکوژی و تێرۆری جیابیران له سهرانسهری ئێران و بهتاێبهتی لە کوردستان پهرهی گرت و ههتا ئیستاشی لهگهڵدا بێ ئهوانهی قانوون شکێن و پێشێلکهری مافی مرۆڤن و بێ یاساو رێسان، هاوقەتارەکانی ئاغای رهزایین.
موحسینی رهزایی له درێژهی باسهکهی دا دهڵی: “شانازی ئهوهمان پێ بڕاوه که لهگهڵ ئهو کهسانە شهر و بهربهرهکانیمان کردوه”. ناوبراو یا راستییهکه دهزانی و خۆی لێ گێل دهکا و یان نازانێ که ئهوهش بۆخۆی شتێکی سهیر و سهمهرهیه که دوای ٣٧ سال نهزانێ ئهوانهی ئهو به دژی شورش و یاغی و جینایەتکار ناویان دهبا، کور وکچی خهلکی کوردستانن و جیگهی شانازی داێک و باب و به گشتی میللهتی خۆیانن.
ئهوه که ناچار بوون چهک هەڵبگرن سیاسهتی دوژمنکارانه و دژی ئینسانیانهی دهسهڵاتدارانی کۆماری ئیسلامی بووه، ههموو ئهو کهسانهی له ریزی پێشمهرگایهتی دا شههید بوون یان ئێستاش ئیدامهی رێبازهکهیان دهدهن، بۆ دیفاع له خاک و فهرههنگ و زمان و وهدهست هێنانهوهی مافه لێ ئهستێندراوهکانی خهڵکی کوردستان چهکیان له شان کردوه و به گژ هێزهکانی سهرکوتکەری کۆماری ئیسلامی دا هاتوونەوەو، سەرانسەری خاکی کوردستانی گەوەرەش شاهیدی دەدا بۆ ئازایەتی و فیداکاری و لە هەمان حاڵدا ئینساندۆستی هێزی پێشمەرگەی کوردستانو، باشە ئاغای رەزایی بزانێ شەڕ لە گەڵ هێزی پێشمەرگە تەنیا لەو ڕوانگەوە دەتوانێ بۆ ئەو جێگای شانازی بێت کە قەبوولی بکا وەک هێزیکی دژی ئینسانی و داگیرکەر بە گژ هێزیکی مروڤدۆست و دێمۆکراسیخوازدا چۆتەوە.
ناوبراو لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا دەڵێ: “داواکارم لە دەوڵەت کارێکی وا بکا کە خەڵکی کوردستان هەست بەو سەرمایە گوزاریانە بکەن کە دەوڵەت بۆ ئاوەدان کردنەوەی وڵات کردوویەتی.”
هەر ئەو قسەیەی ئاغای رەزایی نیشاندەری ئەو راستییەن کە هەتا ئێستا لە لایەن کاربەدەستانی کۆماری ئیسلامییەوە ئیزن نەدراوە کوردستان لە سەرمایەکانی ئێران بە گشتی و سەرمایە و توانا نێوخۆیەکانی خۆی بە تاێبەتی، کەڵک وەربگرێ. بۆ نمونە بە پێ ئامارەکان رێژەی بێکاری شاری سنە وەک ناوەندی پارێزگا زۆر لە ناوچەکانی دیکەی ئیران لە سەرترە و هەر بە گوتەی بەرپرسانی ئیداری پارێزگای سنە نزیک بە ٦٠٠٠ هەزار کەس کارتی هاتووچۆی سنووریان هەیە بۆ ئەوەی کۆڵکێشی بکەن و لەو رێگایەوە نانێک بۆ ماڵ و منداڵیان پەیدا بکەنو، کەم رۆژ هەیە کەسێک یا چەند کەس لەو کۆڵبەرانە بە دەستی هێزە بە ناو سنوورپارێزەکانی ئێران نەکوژرێن و بریندار نەبن. حکومەتی کۆماری ئیسلامی لە هاتنەسەر دەسەڵاتەوە هەتا ئیستا بە چاوی ئەمنییەوە دەڕوانێتە کوردستان و بیجگە لەوە کە لە بواری سیاسی و فەرهەنگییەوە خەلکی کوردستان دەچەوسێنێتەوە و لە بواری ئابووریشییەوە نەک هیچی بۆ کوردستان نەکردوە، بەڵکوو سامانی ژێر زەوی و سەر زەوەی کوردستانی بە تاڵان بردوە و ناوچەکانی ناوەندی ئێرانی کە پێگەی کۆماری ئیسلامین پێ ئاوەدان کردۆتەوە.
لە کۆتاییدا، واباشە ئاغای رەزایی و کاربەدەستانی کۆماری ئیسلامی ئەو ڕاستییە قبوول بکەن کە کورد وەک نەتەوەیەکی جیا لە نەتەوەکانی دیکەی ناوچەکە دەرنگ یا زوو مافەکانی خۆی دەستەبەر دەکاو، دەبێتە فاکتەریکی بەهێز بۆ سەقامگیری دێموکراسی و پاراستنی مافەکانی مرۆڤ لە ناوچەکەدا و، دوژمنان و نەیارانی کورد دەبی ئەوە باش بزانن لێدوان و کۆڕوکۆبوونەوەی لەو چەشنە نابنە هۆکار بۆ ئەوەی خەڵکی کوردستان پشت لە جوولانەوی مافخوازانەی خۆیان بکەنو، لە هەمان کاتدا لە روانگەی خەلکی کوردستانەوە پێشمەرگە هەمووکات لە لوتکەی بەرزی خۆشەویستی دایەو جاش بەکرێگیراو و خۆفرۆشە و سپای پاسداران داگیرکەر و زاڵم و ڕەشەکوژە.
لە ژماره ٦٨٠ ی رۆژنامهی “کوردستان”دا بڵاو بۆتهوه