• ڕۆژنامەی کوردستان
  • گۆڤار و ڕۆژنامە
    • تیشکی نوێ
    • دنیای منداڵان
    • کتێبخانە
    • گۆڤاری ژنان
  • پێوەندی
Menu
  • ڕۆژنامەی کوردستان
  • گۆڤار و ڕۆژنامە
    • تیشکی نوێ
    • دنیای منداڵان
    • کتێبخانە
    • گۆڤاری ژنان
  • پێوەندی
فارسی
English

ماڵپەڕی ناوەندیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان

  • دەسپێک
  • هەواڵ و ڕاپۆرت
    • ئێران
    • جیهان
    • کوردستان
    • پەیام
    • هەواڵی حیزبی
    • ڕاپۆرت
  • وتار
    • ئەندیشە
    • لە مێدیاکانەوە
    • بیروڕای ئازاد
    • جۆراوجۆر
    • سیاسی
    • هزروکولتور
    • ژنان
    • ئەدەب
    • کۆمەڵایەتی
  • وتووێژ
  • سکرتێر
  • ڕاگەیەندراو
  • بەڵگەنامەکان
  • ڕێبەرانی شەهید
Menu
  • دەسپێک
  • هەواڵ و ڕاپۆرت
    • ئێران
    • جیهان
    • کوردستان
    • پەیام
    • هەواڵی حیزبی
    • ڕاپۆرت
  • وتار
    • ئەندیشە
    • لە مێدیاکانەوە
    • بیروڕای ئازاد
    • جۆراوجۆر
    • سیاسی
    • هزروکولتور
    • ژنان
    • ئەدەب
    • کۆمەڵایەتی
  • وتووێژ
  • سکرتێر
  • ڕاگەیەندراو
  • بەڵگەنامەکان
  • ڕێبەرانی شەهید
Search
Close
فارسی
پێوەندی
English
Menu
  • دەسپێك
  • هەواڵ و ڕاپۆرت
    • ئێران
    • جیهان
    • راگەیەندراوەکان
    • هەواڵی حیزبی
    • پەیام
    • ڕاپۆرت
    • کوردستان
  • وتار
    • ئەندیشە
    • بیروڕای ئازاد
    • جۆراوجۆر
    • روانینی دەرەکی
    • سیاسی
    • هزروکولتور
    • کۆمەڵایەتی
    • ژنان
  • سکرتێر
  • وتووێژ
  • راگەیەندراوەکان
  • بەڵگەنامەکان
  • رێبەرانی شەهید
  • گۆڤار و ڕۆژنامە
    • تیشکی نوێ
    • دنیای منداڵان
    • ڕۆژنامەی کوردستان
    • کتێبخانە
    • گۆڤاری لاوان
    • گۆڤاری ژنان

ژن لە سێ بەستێنی گرینگی کولتوور، زانست و ئابووری‌دا

بەرواری بڵاو کردنەوە 2021/06/02
جۆری بابەت: ژنان, کۆمەڵایەتی

شەهێن زادئەحمەد

ژنی کورد و کۆسپەکانی کولتووری داسەپاو

ئەگەر بە چاوخشاندنێکی خێرا لە سەر پێگەی ژن، ماف و نەخشی ژن لە کۆمەڵگەی  کورد لە  ڕۆژهەلاتی کوردستان، ئاوڕێک لە مێژووی چەند دەیەی پێش ئێستا بدەینەوە، هەر لە بنەمالە،  کۆڕوکۆمەڵ و دواتر شارستانییەت  بە پێی  هەلومەرجەکان، کە چۆن هەڵسوکەوتی لەگەڵ کراوە، ژن چۆن توانیویەتی بە چ تێچوویەک خۆی گونجاندووە  لەگەڵ  ڕەوتی ژیانی  ڕۆژانەی کە  داب‌ونەریت،  کولتووری خۆجێیی و فەرهەنگی داسەپاو کە شوێندانەرە بەسەر کۆمەڵگەکەی‌دا؟ هەروەها بێجگە لەم نۆرمە لە واقعیەت!!! بواری ئیداری لە یاسای حکوومەتە، کە جیا لە ستەمی نەتەوەیی و سیاسی  ستەمی چەندقاتی بۆ ڕەگەزی مێینەیە، هۆکاری سەرەکین کە کەمترین مەجالی بۆ ژن نەهێشتۆتەوە تا بتوانێت توانا و هێزی خۆی لە بەستێنەکانی جۆراوجۆر دەربخات، گومان لەوەدا نامێنیتەوە کە ڕەگەزی ژن بەلەبەرچاوگرتنی ئەم یاسا و ڕێسایانە لە  کولتوور و نیزامی حکومەتی خۆی لە پانتایی بەربڵاوی سەنعەت، سیاسەت، ئابووری و ئیداری  ناوچە و وڵاتدا ببینێتەوە و لە بەڕێوەبەری و داهێنەریی دا هیچ ڕۆل و نەخشێکی هەبێت، بڕوانن دەرگاکانی پێشکەوتن و گەشەکردن ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ بە سەر ژناندا داخراون، بەڵام لە وەها حاڵەتێکدا دوو فاکتی  سەرەکی  لانیکەم کاریگەرییان بەسەر کەرامەتی ژن داناوە، یەکیان ژنان لەبەرانبەر گرێبەستە فەرهەنگی یان کولتووری، دووهەمیان سەرهەڵدان و بوونی  بزوتنەوەی مۆدێڕنی کورد لە ڕۆژهەلاتی کوردستان، توانی ژنان لەبێدەرەتانی و ستەمی فەرهەنگی داسەپاو، وردەوردە بێنێتەدەر،  ژن لە گرێبەستە فەرهەنگییەکاندا سەرەڕای چەوسانەوەی، لە کۆمەلدا ڕێزی تایبەتی بۆ خۆی مسۆگەر کردووە، یانی لەمپەرەکانی سیستمی یاسا و داب ونەریت نەیانتوانیوە لە سەر خەلاقییەت و خسڵەتی ژنانەیاندا کاریگەریی زۆری هەبێت، بۆ نمونە لە بنەماڵەدا کە کۆڵەکەی بەهێزی هەر کۆمەڵگەیەکە، سەرپەرستی، حاملاندن و خێزانداری، پەروەردە، مودیرییەت لە داهات و دەرکەوتی بنەماڵە، یارمەتیدان، نەزم، پاک وخاوێنی بەوپەڕی  دلسۆزییەوە بەڕێوە بردووە. ئەم پوانە زێڕینە بە خۆشییەوە لەکارنامەی ژنانی چەوساوەی کورد بە شانازییەوە سەیری دەکرێت. بزوتنەوەی مۆدێڕنی کورد بەتایبەتی، ڕێزی بۆ پیاو و ژن  وەک یەک داناوە  تا حەددی توانا کاری لەسەر بنبڕکردنی هەر چەشنە  چەوسانەوەیەک دژ بە  ژنان، لە بەرنامەی کاری دا گونجاندووە. ئەم پاشخانە زەمینەیەکی باشی بۆ ئامادە بوونی چینەکانی کۆمەڵگە بەرەوڕووی گەشەی فیکری و ڕەفتاری تاکەکان کردۆتەوە  و گاریگەریی ئەرێینی بەسەر بافتی کۆمەلایەتی  داناوە و بەپێی شەرایەت  توانیویەتی ئاڵوگۆڕ لە فەرهەنگ و  کولتوور بەسەر ڕوانگەی تاکی کۆمەلگە بە  ژن و پیاو لە بەرانبەر ڕۆل و نەخشی ژن  پێکبێنێت.

 

ژنی کورد و گەشەی زانست

جیا لە فاکتی سەرەوە کە ئاماژەمان پێی‌ دا کاریگەرتر، لافاوی تکنۆلۆژی، پەرەی پێوەندییەکان و ماسمێدیا  بوو کە سنووری وڵاتانی جیهانی یەک بەدوای یەکدا  بەزاند، شەپۆلی سەرکەشی ئەم لافاوە  ولاتانی دواکەوتوو و دەرگا بەستراوەکانیشی  وەبن خۆیدا، کۆمەڵگەی ئێمەش بەگوێرەی ئیمکان  وشیارانەتر لە پێشوو پێشوازی  لە کەرەسەکانی ئاڵوگۆڕخوازانەی ئەم ڕەوتە کرد و هەنگاوەکانی بۆ خۆپێگەیاندن خێرا کرد، لاوەکان زیاتر خزانە  ناو خوێندنگەکان و زانستی ڕۆژ، فەهم و شعوری نەتەوایەتی و سیاسی گەشەی کرد، ژنانیش بە بوونی زۆر کەند و کۆسپی سەر ڕێگا،  لەم بەرهەمانەدا بێبەش نەمانەوە و تاڕادەیەک خۆیان پێگەیاند، زۆر جار بەڕادەی پیاوان لە خوێندنگەکان زانستگەکان حزووری بەرچاویان هەبووە و سەرکەوتوانە بە بڕینی پلە و پایە  بڕوانامەی بەرزیان  لە زۆر بوارەوە وەدەست هێنا  و بە بڕوانامەی جۆراوجۆر ئامادە بۆ بەڕێوەبەری، کار وشوغل چاوەڕێ مانەوە، ئەمجارەش  ژنان دووبارە  بە شێوەیەکی‌تر نەیانتوانیوە توانا و زانستیان بۆ بەڕێوەبەری و خاوەنکاری و بەرهەمهێنان وەگەڕخەن ئەمجارەش سەرباری کۆمەڵگە مانەوە، هەرچەند گەشەی زانست وتکنۆلۆژی ئوتوماتیک ژنانی باوەڕبەخۆ بوونی، لە قالبی  کولتوور و فەرهەنگی کلاسیک بەرچاوتر هێنایەدەر، بەڵام بەداخەوە بە شێوەی دڵخواز نەتواندرا لە کۆسپ و سەددی سیستمی مەزهەبی دەرباز بن بۆ چوونە نێو  سیستەم کار و پیشەی گونجاوی خۆیان و..

 

ژنی کورد و سەربەخۆیی ئابووری و دارایی 

پشتیوانی، چاوەدێری و مودیرییەتی سیستماتیک بۆ سەربەخۆیی ئابووری یان دارایی تاکەکان لە هەر کۆمەڵگەیەک، پایە و ئەساسی متمانە و ئەمنییەت پتەو دەکات و زامنی بەختەوەری و گەشەی  وڵات لە گشت بوارەکاندا بەلانی زۆرەوە گارانتی دەکا  هەروەها زۆربەی گیروگرفتەکان، گرێپوچکەکانی ناو  کۆمەڵگە  دەکاتەوە، حاشای لێناکرێت  سەربەخۆیی ئابووری تاکەکان بەتایبەت ژنان لە گەل عورف و شەرع و یاسای  سیستمی دیکتاتۆریی مەزهەبی نیزامی حاکم بەسەر ئێراندا ناتەبایی هەیە  بەتایبەت لەکوردستان، هۆکارەکەش ڕوون و ئاشکرایە، سەربەخویی دارایی و ماڵی  ئاسودەیی و ئەمنیەت بە تاک دەبەخشێت، کێشەکانی کۆمەڵگە کەمڕەنگ دەکاتەوە، داڵغەی ڕووحی و ڕەوانی کەم دەبێتەوە، تاکی کۆمەڵگە بە بیرێکی ئاسودە لەهەموو بوارەکاندا دەتوانێ بە ئەمنیەتەوە بڕیار بدات، کەوایە بەربەستی سەرەکی لە پێشگیری  دارایی و سەربەخۆیی ماڵیی ژنان بێشک مەبەستی تایبەتی لەپشتە،  نیزامی مەزهەبی، متمانە بەخۆبوونی ژن و ئاسوودە ژیان  بەخشین بە ژن خەتەرێکی گەورە لەسەر ڕێگای مانەوەی و بەڕێوەبەریی سیاسەتەکانی خۆی دەزانێت، ئەم ڕێژیمە بەکەلکوەرگرتن بە یاسای بنەڕەتی توانیویەتی لانیکەم بەشێکی زۆر لە نیوەی  کۆمەڵگە سڕ و بێ هێز بکات تا بە هیچ شێوەیەکی قانوونی و غەیرە قانونی نەتوانێت کەمترین شوێنی لە سەر ڕەوتەکانی چالاکیی کۆمەلایەتی، سیاسی، ئابووری و فەرهەنگی داهەبێت.

 

کۆتا پەیامی ئەم بابەتە

دەڵێن ماف نادرێ، دەبێ هەوڵی بۆ بدەیت و وەریبگری، هەر وەک ئاشکرایە بەخۆشیەوە  ئاڵوگۆڕەکانی دەرەکی و ناوخۆیی ئەگەر کەمترین سوودی بۆ فەزای داخراوی ئێران هەبووبێت  بۆ کوردی ڕۆژهەڵات بە تایبەت ژنانی کورد بۆتە دەرفەت و کەلکی پێویستیان لەمەڕ نوێبوونەوە و خۆگونجاندن و خۆپێگەیاندن لێوەرگرتووە، ژنی کوردی ڕۆژهەلات پێویستە لەم هەل و مەرجەدا هەوڵی سەرەکی خۆی بۆ  هاوبەشی لە گشت بوارەکان دا لە زۆربەی موئەسیساتی کۆمەڵایەتی، ئیداری، ئابووری و پیشەیی دا ببینێتەوە،  موشارەکەت دەتوانێت  تواناکانت بناسێنێ و ئیرادە و باوەڕ و گوفتمان بە قووەتی خۆی مسۆگەر بکات و توانای ماڵی ودارایی بەهێز و بەهێزتر بهێڵێتەوە، گرینگیی ئەم زەروورەتە دەتوانێت  کاناڵێک بێت بۆ سەربەخۆیی بڕیاردان  لە گشت بوارەکانی ژیان دا و هەمیشە وەک ئەهرومێکی فشار کاریگەریی بەسەر زۆر هاوکێشە و تکنیک و تاکتیکی بەڕێوەبەریی  کۆمەڵگەدا  هەبێت و ڕۆلی  موناسب  بگێرێت ،  هیوادارم هەموولایەک  بەهەر ڕێکار و میکانیزمێکی گونجاو بتوانین کاریگەریمان هەبێت بەسەر وەدیهێنانی پرسی نیوەی  کۆمەڵگە واتە پرسی ژن و مافە پێشێلکراوەکانیان ، گەیشتن بەماف هەزینە خۆی دەوێت، ژنانی کورد دەبێ دڵنیابن ئاسۆی ڕزگارییان لە هەموو کاتێکدا ڕوونترە حیزبەکانی پێشکەوتوو، لە لایەکیترەوە پیاوان و ژنانی ڕۆشنبیر و ئازادیخواز بە سەخاوەتەوە  بە وردبینیەوە توانیویانە ئەم کەمایەسیە لە  کۆمەڵگەدا باش هەست پێبکەن  بۆیە بیرمەندانە  توانیویانە ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ فەرهەنگی سەقەتی داسەپاو تا ڕادەیەکی بەرچاو  نەوژەن کەنەوە و نەسڵی تازە  بەدوور لە دەمارگرژیی مەزهەبی، پیاوسالاری و تەبعیزی ڕەگەزی بە ڕوانینی سەردەم پەروەردە بکەن.

تاگی بابەت: ئابووریشەهێن زادئەحمەدمافەکانی ژنپرسی ژنگرێبەستی فەرهەنگی

بابەتی هاوشێوە

کۆمەڵایەتی

بەزایەچوونی ڕەنجی ١٢ ساڵە (خەسارەکانی سیستمی خوێندن لە ئێران)

ڕێکەوتی 2022-08-10
کۆمەڵایەتی

فێمینیزم و خەباتی نەتەوەیی هاوشان و هاوتەریب

ڕێکەوتی 2022-08-07
کۆمەڵایەتی

قەیرانی سەرەکیترین خواستەکان لە کۆمەڵگەی ئێران و هەڵسوکەوتی کۆماری ئیسلامی

ڕێکەوتی 2022-08-07

نوێترین

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی ماڵپەڕی “کوردستان و کورد” و تەلەڤیزیۆنی “تیشک”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی “کوردستان و کورد”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی ماڵپەڕی “کوردستان و کورد” و تەلەڤیزیۆنی “تیشک”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی “کوردستان و کورد”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی ماڵپەڕی “کوردستان و کورد” و تەلەڤیزیۆنی “تیشک”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی “کوردستان و کورد”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی ماڵپەڕی “کوردستان و کورد” و تەلەڤیزیۆنی “تیشک”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی “کوردستان و کورد”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-31

ئاگادارییەک لەلایەن بەڕێوەبەریی ماڵپەڕی “کوردستان و کورد” و تەلەڤیزیۆنی “تیشک”ەوە

ڕێکەوتی 2022-08-30

بەڕێوەچوونی جێژنی ٢٥ گەلاوێژ و یەكگرتنەوەی بنەماڵەی گەورەی دێموكرات

ڕێکەوتی 2022-08-30

شەڕ و تێکهەڵچوونەکانی بەغدا لانیکەم ٢٠ کوژراوی لێکەوتەوە

ڕێکەوتی 2022-08-30

ئیسرائیل: ئامانجی ڕێژیمی ئێران لە بەرنامەی ناوکیمان لەقاو داوە

ڕێکەوتی 2022-08-30

خۆشی و شادیی دەربڕینی خەڵکی ناوچەی بۆکان بەبۆنەی یەکگرتنەوەی دوو لایەنی حیزب

ڕێکەوتی 2022-08-30

ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ناوکی: ئێران پیتاندنی ئۆرانیۆمی بە سانتریفیووژی پێشکەوتوو لە دامەزراوەی نەتەنز دەست پێکردووە

ڕێکەوتی 2022-08-30

زیاتر لە هەزار قوتابخانە لە پارێزگای لوڕستان پێویستیان بە نۆژەنکردنەوە هەیە

ڕێکەوتی 2022-08-30

ماڵپەڕی ناوەندیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان

سکرتاریای حیزبی دێموکراتی کوردستان

  • kdpsecretariat@gmail.com
  • ٠٠٩٦٤٧٥٠٣١٤٩٤٧٣

کۆمیسیۆنی تەشکیلات

  • kdp.tashkilat@gmail.com
  • ٠٠٩٦٤٧٥٠٧٥٤٨٦٢١

ماڵپەڕی کوردستان و کورد

  • info@kurdistanukurd.com
  • ٠٠٩٦٤٧٥٠١٧٧١٢٠٢

تەلەڤیزیۆنی کوردکاناڵ​

  • info@kurdch.tv
  • kurdchannel1324@gmail.com​
  • ٠٠٩٦٤٧٥١٨٩٧٢٥١٠

مافی کۆپی کردنی پارێزراوە بۆ حیزبی دێموکڕاتی کوردستان

Add New Playlist