حیزبی دێموکڕاتی کوردستان و گەلی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان هەمیشە شانازی بەوە دەکەن کە لاپەڕەکانی مێژووی خەباتی چەند دەیەی شۆڕشگێڕانە و بێپسانەوەی ئەو بەشە لە کوردستان، بە بەرخۆدانی ڕۆڵە بەئەمەگەکانی نووسراوەتەوە. ڕابردووی خەباتی پڕ لە سەروەریی رۆژهەڵاتی کوردستان، پڕاوپڕ لە قارەمانەتی و فیداکاریی کادر و پێشمەرگەکانیەتی و، لە پێناو وەدەستهێنانی ویست و داخوازە ڕەواو لەمێژینەکانیدا لە بەرامبەر سیاسەتی سەرکوتکەرانەی ڕێژیمی کۆماری ئیسلامیدا بە چۆکدا نەهاتووە و بە خوێن و قارەمانەتیی ڕۆڵە تێکۆشەرەکانی ئاڵای خەباتەکەی هەر شەکاوە ڕاگرتووە.
ئەو حیزبە لە دەسپێکەوە تاکوو هەنووکە لهو شانازییه مهزنه بێبهش نهبووه کە بۆ ڕزگاربوون له كۆتوبهند و زنجیری بێدادی، گیانی پاكی باشترین ڕۆڵهكانی كردۆته دهسمایهی خهبات و خوڕاگریی بێوچانی. مێژوویی پڕ له شانازی و پڕ سهروهریی حیزبەکەمان به كردهوه نیشانی داوه كه له ڕابردووی خهباتی چەندین ساڵهی پڕ له فرمێسك و خوێن و دارماڵ له حهماسه و خۆڕاگریی خۆیدا، ئەم حیزبە خەباتکارە پشت ئهستوور به پشتیوانیی ههمه لایهنهی خهڵكی كوردستان و هێزی باسك و دهست و مهچهكی ڕۆڵه فیداكارهكانی لهبهرانبهر ڕێژیمه دژ به كورده یهك له دوای یهكهكانی زاڵ به سهر وڵاتهكهماندا، درێژهی به خهبات داوه و ماندوویی نهناسانه بهرهو تروپكی ڕزگاری ههنگاوی ناوه.
کۆماری ئیسلامی بۆ لەنێوبردنی دەسکەوتەکانی ئەو خەباتە خوێناوییە بەدرێژایی تەمەنی نگریسی خۆی دەستی لە پیلانگێڕی هەڵنەگرتووە و جیا لەوەی سیاسەتی ئاسیمیلەکردن و لەنێوبردنی حیزبی دیمۆکراتی گرتۆتەبەر. هەر لە سەرەتای دامەزرانیەوە بەبەردەوامی بۆ زەوتکردنی دەسکەوتەکانی گەلی کورد پەلاماری کردۆتە سەر خەڵکی کوردستان و هەر ڕۆژێ لە شوێنێ و ناوچەیەک، جینایەت و قەتڵوعام و دەربەدری و ئاوارەیی بۆ خەڵکی خۆڕاگری کوردستان خوڵقاندووە، هەر بۆیە لەبەرامبەر ئەم سیاسەتە ناڕەوایەی کۆماری ئیسلامی بووە کە ڕۆڵە ئازا و نیشتمانپەروەرەکانی کوردستان بۆ بەرگریی لە مان و مەوجوودییەتی خۆیان دەستیان بۆ چەک بردووە. یەکێک لەو پەلامارە دڕندانەیە، هێرشی مەغوولئاسا بۆ سەر ناوچەی سوێسنایەتیی سەردەشت بوو.
هێزەکانی ڕێژیم ڕۆژی ٢٥ی خەرمانانی ساڵی ١٣٦١ ناوچەی سوێسنایەتی سەردەشتیان بۆ پەلامار و جینایەت قوڵقێنی هەڵبژارد. بەرەبەیانی ئەو ڕۆژە ڕێژیم بە هێزێکی چەند سەد کەسی بە پشتیوانیی تۆپخانە و هێلیکۆپتیر پەلاماری ناوچهی سویسنایهتیی دا. ئهگهرچی پێشتر ڕێژیم لەو ناوچەیە چهند جار هێرشی کردبووە سەر گوندهکانی شینوێ، بێزیلێ، گۆرانگا، وشترمل، توژهڵێ گهڵوو، زێوه، بناوه و بێشاسب کردبوو و تێک شکابوو، بەڵام دواجار ڕۆژی ٢٥ی خهرمانان دوژمن له شاری سهردهشتهوه به هێزێکی بێئهژمار و تهیار به چهکی جۆراوجۆر و به پشتیوانیی تۆپخانهیهکی قورس هێرشی کرده سهر ئهو گوندانه. لەبەرەی خەڵک و پێشمەرگەدا قارهمانەکانی هێزی موعینی و هێزی بهرگری به سەر ١٥ دهستهدا دابهش بوون و بڕیاریان دا که تامی تاڵی شکست بە هێزی کۆنەپەرستی بچێژن و زهبری کاریگهریان لێ بوەشێنن؛ هەر بۆیه دوا بڕیار ئەوە بوو تا هێزی دوژمن نەخەنە نێو داوێکی گهورهوه باسی نەکەن.
تاریک و ڕوونی بهیانیی ئهو ڕۆژه له ههموو قۆڵەکان شەڕ دهستی پێکرد و زۆری نەبرد هێزی زۆر و زەوەندی ڕێژیم شپرزە کرا. به بهرزبوونهوهی خۆر له سهعاتی ٩ی بهیانی ٣ هێلیکۆپتیری ڕێژیم بۆ پشتیوانی لە هێزە بەزیوەکانیان هاتنە مەیدانی شەڕ، بەڵام نەیانتوانی لەبەر چەکی ڕۆڵەکانی دێموکراتدا خۆ ڕابگرن و شەڕگەکەیان جێ هێشت. سهرلێشیواوی و شپرزەیی هێزەکانی ڕێژیم بەجۆرێک بوو کە تۆپخانهکەشی وهستابوو. هێزی دوژمن ڕووی له ههر لایهک دهکرد لهگهڵ هێزی پێشمهرگه و هێزی بهرگری ڕووبهڕوو دهبوو و تێک دەشکا.
شەڕەکە دوو ڕۆژی خایاند و بە شکستی دوژمن کۆتایی هات. ئهو هێزهی ڕێژیم کە بڕیاری دابوو خهڵکی ئهو ناوچهیه بههێزی پیشمهرگهوه قهتڵوعام بکا، بهڵام بینی کە خەڵکی ناوچە و هێزی پێشمەرگە بوو دهرسێکی وایان دادان قەتیان لەبیر نەچێ و تاڵهواری مهرگیان پێ چێشتن. لهو بهربهرهکانییه قارەمانانەدا تەرمی سهدان کهس لە هێزی دوژمن لە مەیدانی شەڕدا بهجێ مان و ڕێژیم هیندە تاسابوو کە بردنەوەی تەرمی کوژراوەکانیان چەند ڕۆژی خایاند. لەو ماوەیەدا لە ڕێگەی ڕادیۆ کوردستانهوه ڕاگەیەندرا کە ئامبوڵانسهکان ڕێگەیان پێ دەدرێ بێن و کەلاکی هێزە شکستخواردووەکەی ڕێژیم بهرنهوه.
پاش تەواوبوونی شەڕ و شکستی قورسی دوژمن، شههید دوکتور قاسملوو سهردانی شهڕگهی کرد و پێناخۆشبوونی خۆی سهبارهت به ژمارەی زۆری کوژراوهکانی ڕێژیم راگهیاند و نەیشاردەوە کە ئەو سەدان کەسە بوونەتە قوربانیی سیاسهتی شهرخوازانهی کۆماری ئیسلامی دهرحهق به گهلی کورد. هەڵبەت ئهو سهرکهوتنه بەهای خۆی هەبوو، بەهاکەش خوێنی ئاڵی و ژیانی پڕشکۆی پێشمهرگهیهک به ناوی عهبدوڵلا ههمزهنیژاد ناسراو بە عهوڵای ماماغای بنوخهڵهف بوو.
شکستی هێزی کۆماری ئیسلامی لهو شهڕهدا لە چەند لایەنەوە جێگای سرنجه.
یهکهم؛ بهشێك له بنکهی سهرکردایهتیی حیزب لهو ناوچهیه بوو و ڕێژیم پێی وابوو ئهگهر بتوانێ داگیری بکا خهباتی حیزبی دیموکرات خاشهبڕ دهکا کە بۆی نەچووە سەر.
دووهەم؛ بە داگیرکردنی ئەو ناوچەیە، دواتر دەست بە ڕەشەکوژی بکا و خەڵکی ناوچەی سوێسنایەتی وەک سەرووکانی و حەڵبی و نیەر دەربەدەر بکا، کە ئەو خەونە چەپەڵەشی نەهاتە دی و ئاکامی پێچەوانەی لێ کەوتەوە.
سێهەم؛ ڕێژیم بۆی دەرکەوت کە کە حیزبی دێموکرات بەهۆی ئەو پشتیوانییە بەرینەی لەنێو خەڵکی خۆیدا هەیەتی، ئەو هێزە نییە بتوانێ وەک هێزەکانی دیکە سەرکوتی بکا؛ وەک چۆن هەر بە پشتیوانیی ئەو خەڵکە جەندەکی سەدان کەس لە هێزەکانی لە شەڕگەدا بەجێ ما و نەیتدەتوانی بشیان باتەوە و، دواتر هەر لە ڕێگەی خەڵکەوە بۆ ئەوەی نەخۆشی لە ناوچەدا بلاو نەبێتەوە؛ توانیی دەستی پێیان ڕابگا.
لە ژمارەی ٧٢٩ی”کوردستان”دا بڵاو بۆتەوە)