دیكتاتۆرەكان هەموویان هاوشێوەی یەكن و هاوچارەنووسیشن، وەك یەك حوكمڕانی دەكەن و شێوازەكانی چەوساندنەوە و كوشتار و ڕاوەدوونان و ئەشكەنجە و لێدان و گرتنەكەیان ئەگەر دەقاودەقیش وەك یەك نەبێ، زۆر لە یەكتر جیاواز نین.
بە گشتی كە سەربردەی دیكتاتۆرەكان دەخوێنیتەوە، لەوانەیە تەنیا ژیانی پێش بە دەسەڵاتگەیشتنیان جیاواز بووبێ، ئەگینا لەو ڕۆژەوە كە جڵەوی دەسەڵات بەدەستەوە دەگرن تا ئەو ڕۆژەی كە چارەنووسە هاوشێوەكەیان بەرۆكیان دەگرێ، هەر وەك یەك دەجووڵێنەوە؛ كەچی سەیرە هیچ دیكتاتۆرێك پەند و دەرس لەوی پێش خۆی وەرناگرێ. چونكە كەسایەتیی دیكتاتۆر و باری دەروونییەكەی بە جۆرێكە، كە خۆی بە چەقی هەموو چاكە و باشییەكان دەزانێ و دادەنێ و جگە لە خۆی هەموو دنیای پێ كەم و گەمژە و بگرە دیكتاتۆریشە و پێی وایە ئەگەر بە شێوەیەكی دیكە بجووڵێتەوە، ئەوا خەڵكە گەمژەكەی بندەستی خۆی كە وەك مێگەلێك لێیان دەڕوانێ، گورگ دەیانخوا و ئەو مێگەلە بێت و زمانی بگەڕێ دەبێ سزا بدرێ، چونكە لە لایەكەوە هێڵی سووری سەركردەی بەزاندوە و لە لایەكیشەوە بەرژەوەندیی گشتیی خستووەتە مەترسییەوە.
قامووسی دیكتاتۆر یەك بەرژەوەندیی تێدایە، ئەویش بەرژەوەندیی گشتییە و بەرژەوەندی گشتی لەو قامووسەدا، بریتییە لە تەواوی ئەو نۆڕم و بایەخ و شتانەی سیستەم و دەسەڵاتی دیكتاتۆر دەپارێزێ و بەرەو پێشەوەی دەبا، لە دەرەوەی ئەو بازنەیە هیچ شتێك نییە ناوی بەرژەوەند بێ و بەرژەوەندی تاكەكانیش دەبێ بە بەرژەوەندیی ئەوەوە گرێ بدرێتەوە و هەمووان وێكڕا لە خزمەت ئامانج و بەرژەوەندەكانی دیكتاتۆردا بن. بۆیە لە سیستەمی دیكتاتۆریدا زۆرینەی هەرە زۆری ئەوانەی سزا دەدرێن، تاوانی مەترسی بۆ سەر بەرژەوەندیی گشتییان لەسەر ساغ دەكرێتەوە.
دیكتاتۆر بەردەوام باسی خەڵك دەكا. خەڵك ئەم شتەی قبووڵە و فڵانە شتی قبووڵ نیە. خەڵك ڕێگە نادا كۆمەڵێك دەمڕووتی داردەستی بێگانە بێن و بەرژەوەندە گشتییەكان بخەنە مەترسیەوە… كە لێی ورد دەبیتەوە، دەبینی «خەڵك»ـیش لە قامووسی دیكتاتۆردا بریتییە لە خۆی و دەستوپێوەندەكانی و پارێزەرانی سیستەمی دیكتاتۆری.
ڕێژیمە ئیسلامییەكەی ئێران چل ساڵە ڕسق و ڕۆزی و داهاتی ئەو وڵاتەی خستووەتە خزمەتی سوپای پاسداران و چالاككردنی گرووپ و تاقمە تیرۆریستەكانی دەرەوەی وڵات و لە نێوخۆی وڵاتیش تاقمێكی كەم یانی ئەوانەی لە قووچەكی دەسەڵاتەوە نزیكن سەروەت و سامانەكانیان لە میلیاردی تێپەڕاندوە. زۆرینەی هەر زۆری خەڵك كە بە جورئەتەوە دەكرێ بڵێین سەدا نەوەدونۆی خەڵكی ئێرانیش بە نەهامەتی و رۆژەڕەشی دەژین و هەموو ڕۆژێ كە لە خەو هەڵدەستن دەبینن نرخی كەلوپەل و سەرەتاییترین پێداویستییەكانی ژیانیان لەچاو دوێنێ گران بووە و خەڵكێك هەیە شەش مانگە نەیتوانیوە كیلۆیەك گۆشت بكڕێ، كەچی وەختێك دێن و داوا دەكەن «سەروەت و سامانی وڵاتەكەیان بخرێتە خزمەت خەڵكەوە و نەنێردرێتە یەمەن و غەزە و لوبنان و سووریە و ئێراق»_ ئاخر بە وتەی پسپۆڕێكی بواری شارسازی، تەنیا ئەو سامانەی كە ئێران لە سووریەدا خەرجی دەكا، بەشی ئەوە دەكا شارێكی وەك تارانی وەها پێ پتەو بكەی، بوومەلەرزە خەسارێكی ئەوتۆی لێ نەدا_ ئەوا بەردت بە کابە داداوە و دوژمن هەڵیخەڵەتاندووی و بێگانە چۆتە کەوڵتەوە و سزات لێدان و گرتن و کوشتنە…
لە ئێستادا کە کۆمەڵانی خەڵک ڕەخنە لە سیاسەتی دەرەوەی ڕێژیم دەگرن کە لەسەر حسێبی گیرفان و سامانی گشتیی ئەو وڵاتە دەکرێ، خەڵك لە ئاستی نێوخۆی وڵاتیشدا دەخوازن دەستی مافیا ئابوورییەكان كورت بكرێتەوە، بەڵام وەک ئەم داوا ڕەوایانە وەك گوناحی كەبیرە لەقەڵەم دەدرێن، چونكە بەرژەوەندەكانی دیكتاتۆر بەو داوایانە دەكەونە مەترسییەوە. ئاخر كۆڵەكەكانی دیكتاتۆر لەسەر هەناردەكردنی «ئینقلاب/تیرۆر» بنیات نراوە و بێت و ئەو شادەمارەی ببڕن، دیكتاتۆر دەكەوێ. هەر بۆیە وەڵامی ئەو داوایانە بە ئاگر و ئاسن دەدرێتەوە و بە تۆمەتی مۆرە و پیلانگێڕ و دەستی دەرەكی داوا ڕەواكانیان سەركوت دەكرێ.
( لە ژمارەی ٧١٨ی”کوردستان”دا بڵاو بۆتەوە)
