ئەوەندەی سەیری میژووی هاوچەرخی کورد دەکەم‌و لە هۆیەکانی شەڕە نێوخۆییەکانی نێو بزووتنەوەی نەتەوەیی‌و ئازادیخوازیی کوردستان‌و شکان‌و سەرنەکەوتنەکان ورد دەبمەوە، پتر دەگەمە ئەو قەناعەتە کە خۆویستی‌و وێکهەڵنەکردن‌و تەحەممولنەکردنی یەکتری تاکەکان بە گشتی‌و بە تایبەتی هەڵگران‌و لایەنگرانی بیروباوەڕە جیاوازەکان، سەرچاوەی ململانێ زیانبارەکان‌و شەڕ‌و تێکهەڵچوونە کارەساتخوڵقێنەکان بوون. هەر لایەنێک خوازیار‌و داواکاری ئەوە بووە هەموو لایەنەکان، قبووڵی بکەن‌و نەک هەر قبووڵی بکەن بەڵکوو ملکەچی بن، سەرکردەکەی بە سەرکردەی خۆیان بزانن، شەهیدەکەی بە شەهیدی خۆیان بزانن. دەنگەکانیان‌و یارمەتییە جۆراوجۆرەکانیان هەر بۆ ئەو بێ. لە حاڵێک‌دا تەنیا رێز‌و پشتیوانی‌و ملکەچییان لە خەڵک‌و لایەنەکانی دیکە ویستوە، کەمتر ئامادە بوون دان بەوانی دیکە‌دا بنێن، ڕێزی ئەوانی دیکە‌و لە ڕاستیدا ڕێزی بیروباوەڕە جۆراوجۆرەکان‌و ڕێزی هیز‌و لایەنە جیاوازەکان بگرن. ئەمەش وای کردوە لە جیاتی هەوڵدان بۆ لێک تێگەیشتن‌و قۆستنەوەی شتەهاوبەشەکان بۆ دۆستایەتی‌و هاوکاری‌و ئەنجامدانی کاری گەورەی بەیەکەوە، بە چاوی گومان‌و دوژمنییەوە سەیری یەک بکەن، تەنیا جیاوازییەکانی یەکتر ببینن، ئەویش بۆ ئەوەی دیواری دژایەتی‌و ململانێی ناڕەوای لە سەر هەڵبچنن! مانی خۆیان لە نەمانی ئەوانی دیکە دا دیتوە‌و بوونی ئەوانی دیکەیان، بە نەمانی خۆیان زانیوە!
بەم جۆرە هەستەکان، ڕوانینەکان، بیرکردنەوەکان‌و هەلسەنگاندنەکان، بەم کولتوورە فرچکیان گرتوە‌و هەمیشە کەشێکی ئامادە بۆ پێکوەربوون‌و تێکبەربوون هەبووە. بەردەوامیی ئەو کولتوورە چی دیکەی لێ‌شین نەبۆتەوە جگە لەوەی هەتا ئیستا بەرهەمی هێناوە: ڕەنج بە خەساری لە ئاستی نەتەوەیی دا!! بەڵام بە خەسار‌و زیانی جاربەجار گەورەتر و ماڵوێرانکەرتر.
لەم ساڵانەی دوایی‌دا، کۆمەڵێک لە سیماکانی بزووتنەوەی نەتەوەیی‌و شۆڕشگێڕانە لە ڕۆژهەلاتی کوردستان، بە ناوی بیرەوەریی نووسین یا لە چاوپێکەوتنی میدیاکان‌دا، ناچار بوون ئاوڕ لە ڕابردوو بدەنەوە‌و قسە لە ڕووداوە ناخۆشەکانی نێو ئەو بزووتنەوەیە بکەن. بە تایبەتی کاتێک کە دێنە سەر باسی ململانێیە نێوخۆییەکانی نێو حیزبێکی دیاریکراو یا شەڕ‌و پێکهەڵپڕژانی چەکدارانە لە نێوان خۆیان‌و حیزب‌و ڕێکخراو‌و گرووپەکەی خۆیان لە گەڵ لایەنێکی دیکە، هەڵەیەک لە خۆیان‌و قۆڵەکەی خۆیان‌و حیزب‌و ڕێکخراوەکەی خۆیان‌دا نابیننن تا باسی بکەن‌و دانی پێدا بنێن! هەرچی پێشتر کردوویانە‌و وتوویانە، ماشەڵلاهەمووی‌هەرڕاست بووە‌و، هەر وەک سەردەمی ئەو کێشە‌و ململانێیانە، خەتا‌و تاوانەکە، تەنیا لە لایەنی بەرامبەریان بووە!! بە دەگمەن یەکێکیان تێدا هەڵ دەکەوێ بڵێ خۆم یا خۆمان، ئەم هەڵە‌و خەتایەمان هەبووە‌و بەش بە حاڵی خۆمان، لەم بارەیەوە دان بە بەرپرسیارەتیی خۆمان‌دا دەنێین‌و لە خەڵک‌و هەموو ئەوانەی لە سۆنگەی ئەم بیرکردنەوە‌و سیاسەت‌وهەڵوێست‌و کردەوەیەمان زیانیان پێ گەیشتوە، داوای لێبووردن دەکەین. باشە بەو هەمووە دەمارگرژییەوە، بەو جۆرە قەزاوەت‌و هەڵسەنگاندنە یەک لایەنە‌و خۆویستانەوە، ئایا دەتوانین ئاوڕێکی دروست‌و بە سوود لە رابردووی خۆمان بدەینەوە‌وە‌و کەموکورتییەکان، خاڵە لاواز‌و بە هێزەکان، هۆیەکانی ململانێیە زیانبارەکان‌و شەرەنێوخۆییەکان بدۆزینەوە‌و دەرسیان لێوەرگرین‌و لە داهاتوو‌دا دووپاتیان نەکەینەوە؟
چار چییە‌و تاکەی لە گەڵ ئەم کولتوورە دەژین‌و ئەم کولتوورە دەژێنین؟! بۆ ئەوەی ئێمەش چ وەک تاک‌و چ وەک هێز‌و لایەنی سیاسیی ئەم سەردەمە، بە نۆرەی خۆمان چی دیکە نەبین بە بەشێک لەو کولتوورە‌و ڕۆڵێکی ئەرێنیمان لە دروستکردن‌و بە هێزکردنی کولتوورێکی نویی بنیاتنەردا هەبێ، پیویستە هەر کامێکمان لە خۆمانەوە دەست پێ بکەین، لە سەر ئەو کولتوورە زیانبارەی پێشینانی ئێمە لە سەری ڕۆیشتوون، نەڕۆین. حەق وایە بە چاوی فێربوون‌و دەرس‌وەرگرتن لە مێژوو‌و ڕابردووی خۆمان، بڕوانین. دەبێ لە دەرەوەی دەمارگرژییەکان‌و خۆویستییەکانمان، بکەوینە شەنو‌کەوی ڕابردوو. پێویستە بوێرانەو ڕاشکاوانە، هەر لەوکاتە دا مونسیفانەو بە ویژدانەوە، لە کێشەکانی ڕابردوو بدوێین‌و لە جیاتی خۆ بێتاوان نێشاندان‌و بە تاوانبار ناساندنی ئەوانی دیکە، هەر شتەی حەقی خۆی پێ بدەین. ئەگەر وانەکەین، مەحکووم دەبین بە دووپاتکردنەوەی ڕابردوو و لە جێی خۆمان‌دا دەچەقین.
کە دێینە سەر ئێستاش، پێویستە بە گیانی یەکترقبووڵکردن‌و ڕێزگرتن لە بیروباوەڕەکانی دیکە، لە گەڵ ئەوانەی دەوروبەرمان بەرەوڕوو بینەوە. بە دڵنیاییەوە، ئەوانی دیکە کە ببینن ئێمە بە چاوی ڕێز‌و دان پێدانان، نەک بە ڕوانینێکی قیناوی‌و حاشالێکردن سەیریان دەکەین، کاتێک هەست بکەن لە جیاتی داوای تەسلیم‌و ملکەچی، دەستی لێک تێگەیشتن‌و دۆستایەتیان بۆ درێژ دەکەین، ناچارن بە خۆیان‌دا بچنەوە‌و بیرکردنەوە‌و گوتارو کردەوەی خۆیان بگۆڕن‌و تێکەڵ بە کاروانی بنیاتنانی داهاتوویەکی جیاواز لەم ڕابردووە جیی داخە بن.
وەک بەشدارییەک لەو کاروانەی کە ئارەزووی وەڕێکەوتنی دەکەم، چەند ساڵێکە کردوومە بە عادەت، لە هەر دەرفەتێک‌دا کە بێتە پێش هەوڵ دەدەم ڕێزی ئەوانی دیکە بگرم. کە ڕووداوی ناخۆشیان لێ ڕوو دەدا، پێم خۆشە هاودەردییان لە گەڵ بکەم. کە بە لای گۆڕستانی شەهیدانیان‌دا ڕادەبرم، هەوڵ دەدەم بچمە سەر گڵکۆکانیان‌و بۆ ساتێک «ئەدای ئیحتیرام» بکەم. کە باسی مێژووی خۆیان دەکەن، بە سووکی لە مێژوویان نەڕوانم. خۆمم بەو قەناعەتە گەیاندوە کە خەبات لە پێناوی ئازادی‌و بەرەوپێشچوونی کورد‌و فیداکردنی سەروماڵ‌و هتد لە پێناوی‌دا،کراسێک نییە تەنیا بە باڵای من‌و حیزبەکەی من دوورابێ، هی دیکەش هەبوون‌و هەن‌و دەبن کە بۆ نەتەوەکەی خۆیان‌و بۆ ئەو ئامانجە بەرزانەی من‌و حیزبی من، خەباتیان بۆ کردوە، تێکۆشاون‌و تێ دەکۆشن. لای خۆم بڕیارم داوە، ئەگەر ڕۆژێک پشوویەکەم بێتەوە بەر خۆم‌و دەست بکەم بە نووسینی بیرەوەرییەکانی چەند دەیە بەشداریم لە کار‌و تیکۆشانی حیزبی‌و خەباتی نەتەوەیی‌و ئازادیخوازانە، یا بە بۆنەیەک لە گۆشەیەک لە گۆشەکانی ئەم ڕابردوویە بدوێم، هەموو شتەباشەکان لە سەر خۆم‌و ئەوانەی خۆشم ویستوون‌و حیزبەکەی خۆم، تۆمار ناکەم و هەر چی خراپ و ناڕەواشە نایدەمە پاڵ ئەوانی دیکە.
***
ئەرێ کاتی ئەوە نەهاتوە، لاپەڕێکی نوێ لە بزووتنەوەی نەتەوەیی‌و گۆڕەپانی سیاسەتی کوردی‌دا بکرێتەوە؟ ئەرێ ئەم هەمووە دووپاتبوونەوەی میژووی خۆمان، بێزاری نەکردووین؟ ئەگەر جۆری بیرکردنەوەمان نەگۆڕین‌و بە سەر کۆنەقین‌و دەمارگرژییەکانی ڕابردوومان‌دا زاڵ نەبین، ئەگەر یەکتر بوغزاندن‌و دژایەتیی یەکتر وەلا نەنێێن‌و چاومان نەکەینەوە‌و جۆری ڕوانینمان بۆ ڕابردوو نەگۆڕین، هەر قسەکانی رابردوو بێ هیچ ئالوگۆڕ تێداپێکهاتنێک دووپات بکەینەوە، چۆن بەستێن‌و هەلومەرجی لە بار بۆ کار و هەنگاوی نوێ لە گەڵ یەکتر، پێک دێ؟!
با وەک کوردێک، وەک هێزێکی سیاسیی کوردی‌و وەک تیکۆشەر‌و ئەکتەرێکی نیو گۆڕەپانی خەباتی نەتەوەیی‌و ئازادیخوازی لە کوردستان، خراپەکانی مێژوو‌و ڕابردووی خۆمان ببینین‌و لە جیاتی پاساودان‌و شانازی پێوەکردنیان، ڕەخنەیان لێ بگرین‌و بەڵێن بە ویژدانی خۆمان بدەین، دەرسیان لێوەربگرین‌و بە نۆرەی خۆمان بەربە دووپاتبوونەوەیان بگرین. با تۆزو خۆڵی یەکترنەویستن لە هەست‌و بیرو ڕوانین‌و هەڵسوکوتی خۆمان بتەکێنین بۆ ئەوەی لاپەڕەیەکی دیکە لە مێژووی بزووتنەوەی نەتەوەیی کورد‌و لە گۆڕەپانی سیاسەت لە کوردستان دا، هەڵ بدەینەوە.
بەو هیوایە.
لە ژماره ٦٥٥ ی رۆژنامه‌ی “کوردستان”دا بڵاو بۆته‌وه
